Người say mê gìn giữ văn hóa dân tộc Bố Y
11/06/2024
Đối với người dân ở thôn Lao Hầu, xã Thanh Bình, huyện Mường Khương bà Lồ Lài Sửu được mệnh danh là “kho tàng văn hóa sống” của dân tộc Bố Y. Hơn 30 năm qua, bà Sửu đã dành trọn tâm huyết để sưu tầm những làn điệu dân gian truyền thống, truyền dạy cho lớp trẻ, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc
Bà Lồ Lài Sửu- người tâm huyết lưu truyền dân ca Bố Y
Bà Lồ Lài Sửu sinh năm 1963, những làn điệu dân ca Bố y bén duyên khi bà mới 12 tuổi và mẹ là người đầu tiên dạy cho bà hát các bài hát dân ca của dân tộc Bố Y. Dần dần sau này lớn lên tham gia các hoạt động của xã, thôn như Chữ thập đỏ xã, Dân số KHHGĐ, chi hội phụ nữ thôn… với bản tính nhanh nhẹn, hoạt bát và đặc biệt thích hát và học thuộc các bài hát dân ca đã hun đúc tình yêu say mê các làn điệu dân ca Bố y với bà. Từ tự học hỏi và chủ động sưu tầm những bài dân ca Bố Y từ các bậc cao niên để vừa hát, vừa dịch sang tiếng Việt đến nay bà Lồ Lài Sửu có thể hát được hơn 100 bài hát dân ca Bố y và thuộc các điệu múa, điệu giao duyên…Phần lớn các bài hát, múa do bà tự sáng tác, sưu tầm và biên soạn cho phù hợp với địa phương. Nội dung các bài hát có chủ đề ca ngợi Đảng, Bác Hồ, ngợi ca tình yêu quê hương đất nước, tinh thần đoàn kết cộng đồng, xây dựng nông thôn mới.
Câu lạc bộ dân ca dân vũ Bố Y xã Thanh Bình huyện Mường Khương
Tập hợp những người có sở thích đam mê hát dân ca Bố Y với mục đích truyền dạy cho thế hệ trẻ để dân ca không bị mai một. Năm 2018 Câu lạc bộ dân ca dân vũ dân tộc Bố Y thôn Lao Hầu xã Thanh Bình được thành lập, lúc đầu chỉ có hơn 30 thành viên đến nay đã thu hút 50 thành viên tham gia ở các lứa tuổi từ các cháu học sinh cấp 1, cấp 2 đến các chị em phụ nữ trong thôn; trong đó thành viên nhỏ tuổi nhất 10 tuổi, nhiều tuổi nhất hơn 50 tuổi. Vào các chủ nhật hàng tuần các thành viên trong Câu lạc bộ lại tập luyện và học hát dân ca Bố Y. Từ sự tích cực truyền dạy của bà Lồ Lài Sửu đã tiếp thêm nhiệt huyết học hát dân ca cho các thành viên trong câu lạc bộ, người biết nhiều truyền dạy cho người biết ít, từ chỉ học thuộc 1 đến 2 bài hát đến nay thành viên trong câu lạc bộ có hể hát và múa ít nhất được 7 đến 8 bài hát dân ca Bố Y.
Bà Sửu chỉnh sửa động tác múa cho các thành viên trong Câu lạc bộ
Mỗi khi địa phương tổ chức các chương trình văn nghệ hoặc đi giao lưu ở địa phương khác, bà Sửu thường múa, hát cho đồng bào nghe và được mọi người đón nhận, yêu mến. Để làm phong phú kho tàng văn hóa truyền thống của dân tộc, bà Sửu còn đặt lời mới cho những làn điệu dân ca và biên đạo các điệu múa truyền thống.
Tuổi đã cao nhưng với tâm huyết của một người con địa phương gìn giữ, bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc bà Lồ Lài Sửu và các thành viên câu lạc bộ đang truyền lửa đam mê yêu thích hát dân ca Bố y đến các em học sinh và nhận được sự đón nhận, hưởng ứng của thầy cô và các em học sinh.
Với những đóng góp của mình, năm 2013, bà Sửu đã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng Bằng khen vì thành tích đặc biệt xuất sắc trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; được tặng kỷ niệm chương vì sự nghiệp phát triển các dân tộc. Cũng trong năm 2013, bà Sửu vinh dự được Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam công nhận danh hiệu Nghệ nhân dân gian. Năm 2015, bà Sửu được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú…
Mỹ Anh – Tùng Lâm