Người thổi hồn cho khèn Mông
17/01/2023
Trăn trở khi thấy nhạc cụ truyền thống của dân tộc có nguy cơ mai một, nghệ nhân Thào Chín Phà - thôn Máo Choá Sủ xã Tả Ngài Chồ- huyện Mường Khương đã ngày đêm miệt mài truyền dạy thổi khèn, múa khèn cho các thế hệ trẻ.
Nghệ nhân Thào Chín Phà dạy thổi khèn Mông cho lớp trẻ
Sinh ra và lớn lên tại xã Tả Ngài Chồ - huyện
Mường Khương cũng như bao đứa trẻ người Mông khác, ngay từ khi còn nhỏ, tiếng
khèn Mông của người bố đã hằn sâu vào tâm trí Thào Chín Phà. Ông
vô cùng yêu thích và khao khát được học thổi khèn, múa khèn giỏi như các chàng
trai bản mình.
Học trò của ông điêu luyện trong động tác múa khèn Mông
Ông Phà chia sẻ: ‘‘Tôi nhận thấy hiện nay nhiều thanh niên người
Mông chỉ tập trung đi làm ăn không quan tâm đến việc gìn giữ văn hóa của dân
tộc mình như khèn, hát dân ca. Là một người con của quê hương tôi nghĩ mình cần
phải làm gì đó để lớp trẻ thích học khèn, tìm hiểu những nét văn hóa của dân
tộc mình, không để mai một. Thế là tôi nghiên cứu và học thổi khèn, múa khèn từ
bố và những người giỏi khèn ở thôn”.
Những động tác hất gót, xoay người trong múa khèn được nghệ nhân Phà thực hiện điêu luyện
Học thổi khèn đã khó, nhưng để múa được thành
thạo các động tác như khom lưng, quay gót tại chỗ hay là hất gót, xoay xoắn
ốc... lại càng cần phải trải qua một quá trình rèn luyện kiên trì, bền bỉ. Đến
giờ nghệ nhân Thào Chín Phà không chỉ múa thành thạo những động tác múa khèn cơ
bản mà ông còn có rất nhiều ý tưởng sáng tạo mang đến những sự mới mẻ, tạo nên
sự độc, lạ trong điệu múa khèn Mông vốn có từ lâu đời trong mỗi lần đi biểu
diễn như: vừa múa khèn vừa kết hợp tạo những thế đứng khó và đẹp mắt.
Nhiều em học sinh từ cấp 1đến cấp 2 đến nhà ông dạy miễn phí thổi khèn
Không chỉ luyện khèn, để nuôi dưỡng niềm đam
mê khèn Mông cho lớp trẻ hiện nay nhằm tiếp tục gìn giữ, phát huy bản sắc văn
hóa của dân tộc mình, ngoài thời gian đi làm ông còn tranh thủ mở các lớp học
thổi khèn ở nhà miễn phí cho các em nhỏ trong thôn. Lớp học của ông duy trì trung
bình có từ 10 đến 15 em từ cấp 1 đến cấp 2. Nhiều em đã biết thổi và múa khèn
thành thạo, thường xuyên cùng ông biểu diễn trong các ngày lễ tết, lễ hội Gầu
tào…
Học trò điêu luyện trong động tác múa khèn Mông
Em Thào Thị Hạnh - 13 tuổi là
một trong hai người học trò xuất sắc của ông. Tự hào nói về người thầy của mình: "Thầy Phà thổi khèn và múa khèn rất hay. Con
rất là thích, con sẽ cố gắng theo học thầy để múa thật đẹp và được cùng thầy đi
biểu diễn ở thật nhiều nơi''.
Những việc làm của Nghệ nhân Thào Chín Phà -
thôn Máo Choá Sủ xã Tả Ngài Chồ thật
ý nghĩa, góp phần thổi hồn, lan tỏa khèn Mông tới lớp trẻ dân tộc. Từ đó góp
phần bảo tồn nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bao dân tộc Mông.
Mỹ Anh